-
1 vacō
vacō āvī, ātus, āre, to be empty, be void, be vacant, be without, not to contain: villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret: maximam putant esse laudem, quam latissime vacare agros, to be uninhabited, Cs.: ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles, O.: Ora vacent epulis, i. e. abstain from, O.: haec a custodiis classium loca maxime vacabant, Cs.— To be unoccupied, be vacant, be ownerless: cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, L.: Piso si adesset, nullius philosophiae vacaret locus, i. e. no system would be without a representative.—Fig., to be vacant, be free, be without, be unoccupied: nulla vitae pars vacare officio potest: amplitudo animi pulchrior, si vacet populo, remains aloof from: res p. et milite illic et pecuniā vacet, be relieved from furnishing, L.: nullum tempus illi umquam vacabat a scribendo: a publico officio et munere: ab opere (milites), Cs.—To be free from labor, be idle, be at leisure, have leisure, have time: quamvis occupatus sis... aut, si ne tu quidem vacas, etc.: Dum perago tecum pauca vaca, i. e. attend, O.: philosophiae, Quinte, semper vaco, have time for: In grande opus, O.: teneri properentur amores, Dum vacat, i. e. in idle hours, O.: si vacat, Iu.: si vacet annalīs nostrorum audire laborum, if there is time, V.: Hactenus indulsisse vacat, i. e. it is permitted, V.: Non vacat exiguis rebus adesse Iovi, Jupiter has no leisure for trifles, O.* * *vacare, vacavi, vacatus Vbe empty; be vacant; be idle; be free from, be unoccupied -
2 subministratio
giving, furnishing, supplying -
3 sumministratio
giving, furnishing, supplying -
4 contumax
con-tŭmax, ācis, adj. [from the root tem, whence also temno; cf. contemno, and contumelia], insolent, unyielding, obstinate, stiff-necked, stubborn, contumacious.I.Prop.A.In gen. (freq. and in good prose):B.quis contum acior? quis inhumanior? quis superbior?
Cic. Verr. 2, 2, 78, § 192:Sara in me contumax,
id. Att. 15, 15, 2; cf.:adversus plebem,
Suet. Tib. 2; and:populus regibus suis,
Sen. Thyest. 644:reus (together with arrogans, securus),
Quint. 6, 1, 14; cf.animus (with arrogantia oris),
Tac. A. 5, 3:contumaces et mconsultae voces,
id. ib. 4, 60:preces,
id. ib. 2, 57:voltus,
Curt. 4, 6, 24:epistula,
Suet. Claud. 35: filii, Cod. Th. 8, 14, 1.—Rarely in a good sense, unyielding, firm, steadfast:contumax etiam adversus tormenta servorum fides,
Tac. H. 1, 3 (cf. contumacia).— Poet.:Hispanis ego contumax capillis,
Mart. 10, 65.— Comp., v. supra.— Sup.:Fortuna contumacissimum quemque aggreditur,
Sen. Prov. 3, 4; id. Ep. 83, 21.—Esp., jurid. t. t., that refuses to appear in a court of justice in obedience to a lawful summons:II.contumax est, qui... litteris evocatus, praesentiam, sui facere contemnet,
Dig. 42, 1, 53, § 1 sqq.; cf. contumacia, I. B.—Transf., of animals:b.boves,
Col. 6, 2, 10:gallina ad concubitum,
id. 8, 2, 8.—Of inanimate things, not yielding, furnishing opposition:lima,
Phaedr. 4, 7, 5:cardamum frianti,
Plin. 12, 13, 29, § 50:syllaba,
not fitting into measure, Mart. 9, 12.—Hence, adv.: contŭmācĭter, obstinately, stubbornly, etc.: contumaciter, arroganter, akoinônêtôs solet ad me scribere, Cic. Att. 6, 1, 7:contumaciter urbaneque vexatum,
id. Q. Fr. 2, 1, 3:omnia agere,
Liv. 2, 58, 7; Quint. 11, 3, 11 et saep.— Comp., Nep. Cim. 2, 5.—In a good sense (cf. contumax and contumacia), firmly, Sen. Ep. 13, 2; Quint. 6, prooem. § 15.—Transf., of inanimate things:lapides scalpturae resistunt,
Plin. 37, 7, 30, § 104; in comp., id. 19, 7, 35, § 117. -
5 incorporatio
incorpŏrātĭo, ōnis, f. [incorporo], an embodying, incorporating, furnishing with a body (late Lat.).I.In gen., Claud. Mam. Stat. An. 2, 3;II.of Christ,
Cassiod. Inst. Div. Litt. 32.—Esp., incorporation with the public funds, paying into the treasury, Cod. Just. 10, 10, 3; Cod. Th. 10, 9, 1 sqq. -
6 ornatus
1.ornātus, a, um, Part. and P. a., from orno.2.ornātus, ūs ( gen. ornati, Ter. And. 2, 2, 28; dat. ornatu, C. Caes. ap. Gell. 4, 16, 8), m. [orno] (class.; cf.: cultus, munditia), a furnishing, providing, preparing; a preparation.I.Lit.A.In gen. (very rare):B.in ornat bus publicis (i. e. epulis, conviviis),
Varr. R. R. 3, 9, 17: in aedibus nihil ornati, no preparation (for the wed ding), Ter And. 2, 2, 28: Pompeiis emptus [p. 1280] ornatus (trapeti), Cato, R. R. 22, 3.—In partic., an adornment, decoration, embellishment, ornament (class.):2.portarum, itinerum, locorumque omnium,
Hirt. B. G. 8, 51. —Transf., in concr., splendid dress, attire, apparel:II.ornatus appellatur cultus ipse, quo quis ornatur,
Fest. p. 184 Müll.:nauclericus,
Plaut. Mil. 4, 4, 41:vide ornatus hic satine me condecet?
id. Ps. 4, 1, 24:militaris,
Cic. Off. 1, 18, 61:regalis,
id. Fin. 2, 21, 69:equus regio ornatu instructus,
trappings, Plin. 8, 42, 64, § 154 dub. (Jan.: regio instratu ornatus).—So of a woman's head-dress, Ov. A. A. 3, 138; Verg. A. 7, 74:corporis ornatum exuere,
Juv. 10, 321.—Trop.A.In gen., furniture, accoutrements, equipage:B.eloquentia quocumque ingreditur, eodem est instructu ornatuque comitata,
Cic. de Or. 3, 6, 23:ornatus autem verborum duplex, unus simplicium, alter collocatorum,
id. Or. 23, 80.—In partic., a decoration, ornament:aedilitatis,
Cic. Dom. 43, 111:afferre ornatum orationi,
id. Or. 39, 134.— Of the world, corresp. to the Gr. kosmos, Cic. Ac. 2, 38, 119:hic tantus caeli ornatus,
id. N. D. 2, 44, 115; cf. Plin. 2, 4, 3, § 8:caeli et terra et omnis ornatus eorum,
Vulg. Gen. 2, 1. -
7 praebitio
I.In gen. (ante-class.), Varr. ap. Non. 152, 33.—II.In partic., a supplying, providing for the use of the State (post-class.):gravari copiarum praebitione,
Just. 38, 10, 8:adventitiae olei frumentique,
Aur. Vict. Caes. 41, 19:injusta,
Vulg. 2 Macc. 4, 14. -
8 prospectivus
prospectīvus, a, um, adj. [2. prospectus], of or belonging to a prospect, furnishing a prospect, prospective (post-class.):fenestrae,
Cod. Just. 8, 10, 12. -
9 prospecto
prospecto, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [prospicio], to look forth upon, look out; to look at, view, behold, see afar off, gaze upon:I.mare,
Cic. Att. 9, 10, 2.Lit.:B.pars ex tectis fenestrisque prospectant,
Liv. 24, 21; cf. Verg. A. 7, 813:Campani moenia urbis prospectantes repleverant,
Liv. 23, 47, 3:hostem,
id. 22, 14, 11:e terrā aliquem,
id. 29, 26, 8:intenti proelium equestre prospectabant,
Sall. J. 60, 3:incendium e turri,
Suet. Ner. 38:e puppi pontum,
Ov. M. 3, 651:Capitolia ab excelsā aede,
id. ib. 15, 841:prospectans maesta carinam,
Cat. 64, 52.— Absol.:astris prospectantibus,
Stat. S. 5, 1, 124.— Impers. pass.:quā longissime prospectari poterat,
Tac. A. 3, 1.—Transf.1. 2.Of localities, to look towards, to lie or be situate towards any quarter ( poet. and in post-Aug. prose):II.villa, quae monte summo posita Prospectat Siculum,
Phaedr. 2, 5, 10:villa, quae subjectos sinus editissima prospectat,
Tac. A. 14, 9:septentrionem,
id. H. 5, 6:locus late prospectans,
furnishing a wide prospect, id. ib. 3, 60:thermae prospicientes viam sacram,
Sen. Contr. 4 (9), 27, 18:hos (campos) ad occasum conversa prospectat,
Curt. 6, 4, 17; Tib. 1, 7, 19; Sil. 3, 418.—Trop.A.To look forward to, to expect a thing; to hope, look out for, await (class.):B. C.exsilium,
Cic. Verr. 2, 5, 17, § 44:diem de die prospectans, ecquod auxilium ab dictatore appareret,
Liv. 5, 48.—To foresee (post-class.):prospectandi cognitio,
App. Dogm. Plat. 2, p. 24, 35. -
10 provisus
1.prōvīsus, a, um, Part., from provideo.2.prōvīsus, ūs (only in abl. sing.), m. [provideo] (Tacitean).* I. II.Trop.* A.A foreseeing:B.periculi,
Tac. A. 1, 27.—A caring for or furnishing beforehand, precaution, providing, providence:deūm,
Tac. A. 12, 6:dispositu provisuque civilium rerum peritus,
id. H. 2, 5:rei frumentariae,
id. A. 15, 8:curā, provisu deinde agere ac si hostis ingrueret,
id. ib. 12, 12. -
11 recorporatio
rĕcorpŏrātĭo, ōnis, f. [recorporo], a furnishing again with a body or flesh; the restoration of the body to its former state (post-class.), Tert. Res. Carn. 30; Cael. Aur. Tard. 1 prooem.; 1, 4, 112. -
12 subministratio
summĭnistrātĭo ( subm-), ōnis, f. [sumministro], a giving, furnishing, supplying, subministration (post-class.):divina incorruptibilitatis,
Tert. Apol. 48 fin. -
13 subministratus
summĭnistrātus ( subm-), ūs, m. [id.], a furnishing, supplying:exiguus cibi,
Macr. S. 7, 12, § 20. -
14 sumministratio
summĭnistrātĭo ( subm-), ōnis, f. [sumministro], a giving, furnishing, supplying, subministration (post-class.):divina incorruptibilitatis,
Tert. Apol. 48 fin. -
15 sumministratus
summĭnistrātus ( subm-), ūs, m. [id.], a furnishing, supplying:exiguus cibi,
Macr. S. 7, 12, § 20. -
16 temo
1.tēmo, ōnis, m. [root tek-; cf.: texo, telum], a beam, pole, tongue of a plough, carriage, cart, etc.I.Lit., Varr L. L. 7, § 73; Col. 6, 2, 7; Cic. poët. N. D. 2, 42, 109; Verg. G. 3, 173; Ov. M. 2, 107; 11, 258 al.—II.Transf.A.(Pars pro toto.) A wagon ( poet.):2.de temone Britanno Excidet Arviragus,
Juv. 4, 126. —The constellation called the Wain or Wagon of Bootes, Charles ' s Wain, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 73 (Trag. v. 245 Vahl.); Stat. Th. 1, 370; 1, 692; cf. Cic. 1. 1.; Ov. M. 10, 447.—B.A pole, Col. 6, 19, 2.2.temo, ōnis, m., a sum of money paid instead of furnishing recruits, commutationmoney, Cod. Th. 6, 26, 14 sq. -
17 vacantia
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16. -
18 vaco
văco, āvi, ātum, 1 ( perf. vacui, Tert. Pall. 4; id. Pud. 8 fin.; id. adv. Val. 9), v. n. [etym. dub.], to be empty, void, or vacant; to be void of, or without; not to contain (class.; cf.: careo, egeo).I.In gen.A.Lit., of space, etc.1.Absol.:2.quācumque vacat spatium, quod inane vocamus,
Lucr. 1, 507; so,spatium,
id. 2, 1053; 6, 1029:inane,
id. 1, 520:villa ita completa militibus est, ut vix triclinium... vacaret,
Cic. Att. 13, 52, 1:tota domus superior vacat,
id. ib. 13, 12, 10:aedes,
Plaut. Cas. 3, 1, 7:maximam putant esse laudem, quam latissime a suis finibus vacare agros,
to be uninhabited, uncultivated, Caes. B. G. 4, 3:locus,
id. ib. 1, 28; Quint. 8, 6, 18; 9, 4, 118; 10, 3, 33:ostia septem Pulverulenta vacant, septem sine flumine valles,
Ov. M. 2, 256:odi cum late splendida cera vacat,
id. Am. 1, 11, 20:haec fiunt dum vacat harena,
Sen. Ep. 7, 4.—With abl. (so most freq.):3.illa natura caelestis et terra vacat et umore,
Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 2, 24, 64:mens vacans corpore,
id. ib. 1, 10, 25:hoste vacare domos,
Verg. A. 3, 123:(domus) quae Igne vacet,
Ov. M. 2, 764:custode vacans,
id. ib. 2, 422:ora vacent epulis,
i. e. abstain from, id. ib. 15, 478: ea pars oppidi, quae fluminis circuitu vacabat, Auct. B. G. 8, 41. —With ab:B. 1.haec a custodiis classium loca maxime vacabant,
Caes. B. C. 3, 25.—With abl.:2.ejusmodi (nimiis animi) motibus sermo debet vacare,
Cic. Off. 1, 38, 136:nulla vitae pars vacare officio potest,
id. ib. 1, 2, 4:omni curatione et administratione rerum (dii),
id. N. D. 1, 1, 2:studiis,
id. de Or. 3, 11, 43:curā et negotio,
id. Leg. 1, 3, 8:vitio,
id. ib. 3, 3, 10:culpā,
id. Fam. 7, 3, 4:criminibus,
Quint. 10, 1, 34:febri,
Cels. 2, 14 med.:morbis,
Dig. 21, 1, 53:amplitudo animi pulchrior, si vacet populo,
keeps free from, remains aloof from, Cic. Tusc. 2, 26, 64:respublica et milite illic et pecuniā vacet,
be free from the necessity of furnishing, Liv. 2, 48, 9.—With ab and abl.:II.nullum tempus illi umquam vacabat aut a forensi dictione aut a scribendo,
Cic. Brut. 78, 272:(rex) quicquid a bellis populi Romani vacabat, cum hominibus nostris consuetudines jungebat,
id. Deiot. 9, 27:a publico officio et munere,
id. Div. 2, 2, 7:ab opere (milites),
Caes. B. C. 3, 76:ne quando a metu ac periculis vacarent,
Liv. 7, 1:vacant ab imbecillis valetudinaria,
Col. 12, 3, 8:a culpā,
Sen. Ep. 97, 1:a periculo,
id. Q. N. 6, 1, 1:a negotiis,
Phaedr. 3 prol.—In partic.A.To be free from labor, not busied, idle, at leisure; to have leisure or time:2.quamvis occupatus sis, otii tamen plus habes: aut, si ne tu quidem vacas, noli, etc.,
Cic. Fam. 12, 30, 1; cf. Cael. ap. Cic. Fam. 8, 13, 1; Quint. 10, 3, 27:festus in pratis vacat otioso Cum bove pagus,
Hor. C. 3, 18, 11:si vacabis,
Cic. Att. 12, 38, 2:si forte vacas,
Hor. Ep. 2, 2, 95.—After the Aug. per. esp. freq.a.Vacare alicui rei, to be free to attend, apply, or devote one's self to something; to have leisure or time for a thing (cf. studeo):b.philosophiae, Quinte, semper vaco,
Cic. Div. 1, 6, 10:in itinere, quasi solutus ceteris curis, huic uni vacaret,
Plin. Ep. 3, 5, 15:huic uni negotio vacare,
Vell. 2, 114, 1:ille non vacasse sermoni suo regem causatus discessit,
Curt. 6, 7, 21:paulum etiam palaestricis,
Quint. 1, 11, 15:studio operis pulcherrimi,
id. 12, 1, 4:foro,
id. 10, 1, 114:clientium negotiis,
Tac. A. 16, 22:non discendo tantum juri, sed etiam docendo,
Quint. 12, 1, 10:libellis legendis ac rescribendis,
Suet. Aug. 45:queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint,
have no leisure for them, can not attend to them, Sen. Brev. Vit. 2, 5.—Rarely absol.:dum perago tecum pauca sed apta, vaca,
Ov. Am. 2, 2, 2.—Vacare ad aliquid:c.non vaco ad istas ineptias,
Sen. Ep. 49, 9; cf. ( poet.):in grande opus,
Ov. P. 3, 3, 36; also, with inf.:sternere acies,
Stat. Th. 8, 185.—Vacat (alicui), impers., there is time, room, or leisure for a thing ( poet. and in post-Aug. prose).(α).With inf. (so most freq.): si primā repetens ab origine pergam Et vacet annales nostrorum audire laborum, Verg. A. 1, 373:(β).tunc et elegiam vacabit in manus sumere,
Quint. 10, 1, 58:non vacabit incohare haec studia,
id. 1, 12, 12: hactenus indulsisse vacat, it is permitted, i. q. licet, Verg. A. 10, 625 Heyne; imitated by Sil. 17, 374.—With dat., I ( thou, he, etc.) have leisure or time for a thing:B.nobis venari nec vacat nec libet,
Plin. Ep. 9, 16, 1:non vacat exiguis rebus adesse Jovi,
Ov. Tr. 2, 216:nec nostris praebere vacet tibi cantibus aures,
id. M. 5, 334:obstat enim diligentiae scribendi etiam fatigatio et abunde, si vacet, lucis spatia sufficiunt,
Quint. 10, 3, 27:cui esse diserto vacet,
id. 11, 1, 50:quo magis te, cui vacat, hortor, etc.,
Plin. Ep. 1, 10, 11; 8, 15, 1; Curt. 10, 10, 12; Vell. 1, 15, 1; 2, 124, 1.— Absol.:teneri properentur amores, Dum vacat,
Ov. Am. 3, 1, 70:si vacat,
Juv. 1, 21. —Of possessions, lands, etc., to be unoccupied, vacant, ownerless:2.cum agri Ligustini... aliquantum vacaret, senatūs consultum est factum, ut is ager viritim divideretur,
Liv. 42, 4, 3:fundi possessionem nancisci, quae ex neglegentiā domini vacat,
Dig. 41, 3, 37:si nemo sit, bona vacabunt,
ib. 38, 7, 2 fin. —Esp., of offices, relations, positions, employments, etc., to be vacant, without incumbent, etc.:A.si Piso adesset, nullius philosophiae vacaret locus,
Cic. N. D. 1, 7, 16: quid enim nostrā victum esse Antonium, si victus est, ut alii vacaret, quod ille obtinuit? may stand open, Brut. ap. Cic. Ep. ad Brut. 1, 17, 6:rogo ut Suram praeturā exornare digneris, cuia locus vacet,
Plin. Ep. 10, 12 (7), 1:rogo dignitati... vel auguratum vel septemviratum, quia vacant, adicere digneris,
id. ib. 10, 13 (8).— Hence, văcans, antis, P. a.Empty, unoccupied, without an owner, vacant:B.locus,
Sen. Cons. ad Marc. 16, 8:metaphora... vacantem locum occupare debet,
Quint. 8, 6, 18:regnum,
Just. 42, 4, 2; 25, 2, 4; 27, 3, 1:saltus,
Verg. G. 3, 477:balneae,
Tac. H. 3, 11:bona,
Dig. 30, 1, 93; 30, 1, 111.— Subst.: văcantia, ĭum, n., vacant estates, property without an owner:ut, si a privilegiis parentum cessaretur, velut parens omnium populus vacantia teneret,
Tac. A. 3, 28.—Of women, single, unmarried, without a husband:C.qui vacantem mulierem rapuit vel nuptam,
Dig. 48, 6, 5; Quint. Decl. 262 (cf. vacua, Ov. H. 20, 149).—Of persons, at leisure, unoccupied, idle:nec petiit animum vacantem,
Ov. M. 9, 612.— Subst.: văcantĭa, ĭum, n., that which is superfluous, useless (post-class.):vacantia ex quāque re ac non necessariā auferre et excidere,
Gell. 6, 5, 6.—Hence, adv.: vă-canter, superfluously, Gell. 17, 10, 16.
См. также в других словарях:
furnishing — index donative, provision (act of supplying) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Furnishing — Furnish Fur nish (f[^u]r n[i^]sh), v. t. [imp. & p. p. {Furnished}; p. pr. & vb. n. {Furnishing}.] [OF. furnir, fornir, to furnish, finish, F. fournir; akin to Pr. formir, furmir, fromir, to accomplish, satisfy, fr. OHG. frumjan to further,… … The Collaborative International Dictionary of English
furnishing — noun Date: 1594 1. an article or accessory of dress usually used in plural 2. an object that tends to increase comfort or utility; especially an article of furniture for the interior of a building usually used in plural … New Collegiate Dictionary
furnishing — /ferr ni shing/, n. 1. furnishings, a. furniture, carpeting, etc., for a house or room. b. articles or accessories of dress: men s furnishings. 2. that with which anything is furnished. [1490 1500; FURNISH + ING1] * * * … Universalium
Furnishing roller — Подающий валик; Передаточный валик (красочного или увлажняющего аппарата) … Краткий толковый словарь по полиграфии
furnishing — Synonyms and related words: accouterment, adaptation, adjustment, armament, catering, chandlery, conditioning, enablement, endowment, equipment, finding, fit, fitting, fitting out, furnishment, investment, logistics, outfitting, preparation,… … Moby Thesaurus
furnishing — (Roget s Thesaurus II) noun A piece of equipment for comfort or convenience: appointment (used in plural), movable. Chiefly British: fitting (used in plural). See MACHINE … English dictionary for students
furnishing — fur·nish·ing || fÉœrnɪʃɪŋ / fÉœËn n. supplying, providing, equipping; furniture fur·nish || fÉœrnɪʃ / fÉœËn v. fill a house with furniture and appliances; supply, provide; equip … English contemporary dictionary
furnishing — (also furnishings) noun furniture and fittings in a room or building … English new terms dictionary
furnishing — fur•nish•ing [[t]ˈfɜr nɪ ʃɪŋ[/t]] n. 1) furnishings a) furniture, carpeting, etc., for a house or room b) articles or accessories of dress: men s furnishings[/ex] 2) that with which anything is furnished • Etymology: 1490–1500 … From formal English to slang
furnishing — /ˈfɜnəʃɪŋ/ (say fernuhshing) noun 1. that with which anything is furnished. 2. (plural) fittings, appliances, articles of furniture, etc., for a house or room …